Η αγγλική γλώσσα είναι γλώσσα της ινδοευρωπαϊκής οικογένειας και ειδικότερα του δυτικού γερμανικού υποκλάδου του γερμανικού κλάδου. Συγκεκριμένα, αποτελεί μέλος της αγγλικής υποομάδας της αγγλοφριζικής ομάδας. Η αγγλική γλώσσα έλκει την καταγωγή της από την Αγγλία και είναι η μητρική γλώσσα της πλειονότητας των κατοίκων του Ηνωμένου Βασιλείου, των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, του Καναδά, της Αυστραλίας, της Νέας Ζηλανδίας, της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας και της Αγγλόφωνης Καραϊβικής. Χρησιμοποιείται, επίσης, ως δεύτερη ή επίσημη γλώσσα σε πολλές χώρες του κόσμου, κυρίως σε όσες αποτελούν μέλη της Κοινοπολιτείας των Εθνών, καθώς και σε πολλούς διεθνείς οργανισμούς.
Η σύγχρονη αγγλική γλώσσα, η οποία μερικές φορές χαρακτηρίζεται ως η πρώτη παγκόσμια lingua franca, κατέχει κυρίαρχη θέση ως διεθνής γλώσσα στους τομείς των επικοινωνιών, της επιστήμης, των επιχειρήσεων, της πολιτικής και της διπλωματίας, της ψυχαγωγίας, της αεροναυτιλίας και της ραδιοεπικοινωνίας, και των ηλεκτρονικών υπολογιστών και του διαδικτύου. Αποτελεί μία από τις συνολικά έξι επίσημες γλώσσες του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, μία από τις 23 επίσημες της Ευρωπαϊκής Ένωσης όπου κατέχει τη δεύτερη θέση ως μητρική γλώσσα και την πρώτη ως ξένη γλώσσα με ποσοστό 51%, τη μοναδική επίσημη της Κοινοπολιτείας των Εθνών, ενώ χρησιμοποιείται και σε πολλούς ακόμη διεθνείς οργανισμούς.
Η γνώση της αγγλικής έχει καταστεί απαραίτητη σε ένα ευρύ εργασιακό φάσμα, ενώ σε πολλές χώρες, στις οποίες δεν αποτελεί επίσημη γλώσσα, είναι απαραίτητη ως προσόν για την εξεύρεση εργασίας, με αποτέλεσμα πάνω από ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι σε όλον τον κόσμο να την μιλούν, τουλάχιστον στο βασικό της επίπεδο. Στο ελληνικό σύστημα εκπαίδευσης τα Αγγλικά διδάσκονται από την πρώτη τάξη του Δημοτικού μέχρι την τρίτη τάξη του Λυκείου ως πρώτη ξένη γλώσσα.
Στόχοι των προγραμμάτων σπουδών εκμάθησης αγγλικής γλώσσας
Η εκμάθηση της αγγλικής γλώσσας συνδέεται στο Ενιαίο Πρόγραμμα Σπουδών Ξένων Γλωσσών (ΕΠΣ-ΞΓ) με την ανάπτυξη γραμματισμών και πολυγραμματισμών. Συγκεκριμένα, η έννοια του γλωσσικού γραμματισμού αναφέρεται στην ικανότητα του ατόμου να επικοινωνεί, κατανοώντας και παράγοντας νοήματα με διάφορους τρόπους σημείωσης και με τρόπο που είναι κατάλληλος για την κάθε περίσταση. Η ανάπτυξη γραμματισμών συνεπάγεται τη γνώση της λειτουργίας των στοιχείων σημείωσης και την ικανότητα να κάνει κανείς τις κατάλληλες επιλογές προκειμένου να αντεπεξέρχεται με επιτυχία σε ορισμένες ανάγκες επικοινωνίας. Η γλωσσική επίγνωση και ικανότητα αφορά σε ποικίλα επίπεδα της γλώσσας: φωνητικό, φωνολογικό, ορθογραφικό, λεξιλογικό, γραμματικό, σημασιολογικό, πραγματολογικό, και κοινωνιογλωσσολογικό. Οι επιλογές σε καθένα από αυτά τα επίπεδα προσδιορίζουν το βαθμό της επικοινωνιακής επάρκειας του ομιλητή, δηλαδή της ικανότητας επιτυχούς έκφρασης των νοημάτων σε ορισμένες περιστάσεις επικοινωνίας.
Οι γενικοί στόχοι του ΕΠΣ-ΞΓ αφορούν τα επίπεδα επικοινωνιακής επάρκειας, σύμφωνα με την 6βαθμη κλίμακα του Συμβουλίου της Ευρώπης (ΣτΕ). Οι στόχοι αυτοί διατυπώνονται ως ενέργειες ή δράσεις. Στην ουσία πρόκειται για έξι περιληπτικές περιγραφές σχετικά με τα γενικά επικοινωνιακά χαρακτηριστικά του χρήστη της ξένης γλώσσας, βάσει των οποίων μπορεί να θεωρηθεί ο μαθητής επαρκής χρήστης της γλώσσας στα επίπεδα Α1, Α2, Β1, Β2, Γ1 και Γ2.
Οι στήλες είναι χρωματικά σηματοδοτημένες και ανά δύο επίπεδα υπάρχει χρωματικός συσχετισμός εφόσον, ουσιαστικά, τα επίπεδα γλωσσομάθειας, όπως ορίζονται από το Συμβούλιο της Ευρώπης, κατηγοριοποιούνται σε τρία βασικά επίπεδα και έξι υπο-επίπεδα ως εξής:
ΓΕΝΙΚΑ ΕΠΙΠΕΔΑ ΓΛΩΣΣΟΜΑΘΕΙΑΣ
ΕΠΙΜΕΡΟΥΣ ΕΠΙΠΕΔΑ ΓΛΩΣΣΟΜΑΘΕΙΑΣ
Α. Βασικός χρήστης της γλώσσας
Α1
Βασική γνώση
Α2
Στοιχειώδης γνώση
Β. Ανεξάρτητος χρήστης της γλώσσας
Β1
Μέτρια γνώση
Β2
Καλή γνώση
Γ. Ικανός χρήστης της γλώσσας
Γ1
Πολύ καλή γνώση
Γ2
Άριστη γνώση
Οι μαθητές των επιπέδων Α1 και Α2πρέπει να μπορούν:
Να κατανοούν και να παράγουν απλής δομής προτάσεις για να καλύψουν ανάγκες της καθημερινής ζωής, με λέξεις ευρείας χρήσης και τυποποιημένες εκφράσεις της καθημερινότητας.
Να χαιρετούν, να συστήνονται, να δίνουν ή να ζητούν πληροφορίες για τον εαυτό τους, να ευχαριστούν, να κατονομάζουν αντικείμενα, να περιγράφουν ένα χώρο, άτομο, κ.λπ. με πολύ απλές δομές.
Να κάνουν διάλογο (σε προσομοίωση) με ομιλητές που γνωρίζουν καλά τη γλώσσα-στόχο προκειμένου να εξυπηρετήσουν βασικές ανάγκες επικοινωνίας υπό την προϋπόθεση ότι ο συνομιλητής τους μιλάει αργά και είναι πρόθυμος να βοηθήσει την επικοινωνία.
Να αποδίδουν στην Ελληνική ένα μήνυμα που είναι στην ξένη γλώσσα.
Να κατανοούν και να παράγουν σύντομα και πολύ απλά δομημένα κείμενα που αφορούν δραστηριότητες καθημερινής ρουτίνας.
Να περιγράφουν καθημερινές τους συνήθειες ή να δίνουν πληροφορίες για πλευρές του άμεσου περιβάλλοντός τους (π.χ. για το χώρο διαβίωσης ή εργασίας τους, για την οικογένειά τους, κ.λπ.).
Να επικοινωνούν (σε προσομοίωση) ομιλητές που γνωρίζουν καλά τη γλώσσα-στόχο, ανταλλάσσοντας πληροφορίες για ζητήματα προσωπικού ενδιαφέροντος και άμεσης ανάγκης.
Να διατυπώνουν γραπτά ή προφορικά μια πληροφορία στην ξένη γλώσσα με ερέθισμα φράση ή σύντομο κείμενο στην Ελληνική.
Οι μαθητές του επιπέδου B1 πρέπει να μπορούν:
Να κατανοούν και να παράγουν απλά δομημένα και σαφή κείμενα για ζητήματα που σχετίζονται με τομείς προσωπικού ενδιαφέροντος, όπως εργασία, εκπαίδευση, αναψυχή.
Να αφηγούνται γεγονότα, να περιγράφουν εμπειρίες, προσωπικά τους σχέδια και να εξηγούν τις απόψεις τους.
Να συμμετέχουν χρησιμοποιώντας την ξένη γλώσσα (σε προσομοίωση) σε συνήθεις περιστάσεις διαπροσωπικής επικοινωνίας (σε ταξίδια στο εξωτερικό, σε συνομιλία με ξένους επισκέπτες στη χώρα, σε χώρους εργασίας ή αναψυχής).
Να παράγουν σύντομα και απλά δομημένα, γραπτά και προφορικά, μηνύματα στην ξένη γλώσσα, βασισμένα σε προφορικά μηνύματα ή απλά γραπτά κείμενα στην Ελληνική, ή και αντίστροφα.
Οι μαθητές του επιπέδου Β2 πρέπει να μπορούν:
Να κατανοούν τις βασικές ιδέες/πληροφορίες σύνθετων κειμένων, τα οποία μπορεί να περιλαμβάνουν αφηρημένες έννοιες σχετικές με ποικίλους τομείς κοινωνικής εμπειρίας ή και τεχνικές πληροφορίες (π.χ. πώς να χρησιμοποιήσει κάποιος μια ηλεκτρική συσκευή).
Να παράγουν λεπτομερή, ορθά δομημένα και συνεκτικά κείμενα σχετικά με μια ευρεία γκάμα θεμάτων, αναπτύσσοντας κατάλληλη επιχειρηματολογία προκειμένου να υποστηρίξουν τις θέσεις τους ή αναφέροντας τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα μιας άποψης.
Να συζητούν (σε προσομοίωση) στη γλώσσα-στόχο με σαφήνεια, με αμεσότητα και ευχέρεια για ζητήματα που αφορούν τους νέους και τους ενήλικες πολίτες της δικής τους ή μιας ξένης κοινωνίας.
Να επιλέγουν πληροφορίες σχετικές με τον επικοινωνιακό τους στόχο από ένα ή περισσότερα κείμενα γραπτού ή προφορικού λόγου στην Ελληνική ώστε να παράγουν ένα σχετικά σύνθετο κείμενο στην ξένη γλώσσα ή αντίστροφα.
Οι μαθητές των επιπέδων Γ1και Γ2πρέπει να μπορούν:
Να κατανοούν απαιτητικά κείμενα που μπορεί να είναι μεγάλης έκτασης, με σύνθετα νοήματα, τα οποία ίσως να πρέπει να συνάγουν.
Να παράγουν συνεκτικά κείμενα για κοινωνικούς, ακαδημαϊκούς και επαγγελματικούς σκοπούς οργανώνοντας τα επιμέρους νοήματα, ανακεφαλαιώνοντας όπου είναι απαραίτητο και κάνοντας τις κατάλληλες κάθε φορά υφολογικές επιλογές.
Να επικοινωνούν με ευχέρεια και αμεσότητα, προσαρμόζοντας τις γλωσσικές τους επιλογές στο σκοπό και την περίσταση επικοινωνίας.
Να επιλέγουν πληροφορίες σχετικές με τον επικοινωνιακό τους στόχο από ελληνικά κείμενα ώστε να παράγουν κείμενο στην ξένη γλώσσα το οποίο θα ενσωματώνει επαρκώς τις πληροφορίες του αρχικού κειμένου.
Κύκλοι σπουδών-τάξεις ανά εκπαιδευτικό έτος
Τα μαθήματα εκμάθησης αγγλικής γλώσσας βασίζονται στην ανάγκη του εκπαιδευομένου για την επίτευξη της γλωσσικής εκπαίδευσης και κατάρτισης που γεννά η κοινωνία της γνώσης και προάγουν τις προσεγγίσεις εκείνες που στοχεύουν στη ανάπτυξη ικανοτήτων για διαγλωσσική και διαπολιτιστική επικοινωνία. Λαμβάνοντας υπόψη το γνωστικό επίπεδο των σπουδαστών γίνεται προσπάθεια επίτευξης συγκεκριμένων στόχων και δεξιοτήτων που σχετίζονται με την επικοινωνιακή ικανότητα (γνώση και μορφή της γλώσσας, κατανόηση γραπτού και προφορικού λόγου, παραγωγή γραπτού και προφορικού λόγου).
Πρώτος κύκλος σπουδών: Α1 (στοιχειώδης γνώση), Α2 (βασική γνώση)
Η διαδικασία εκμάθησης στοχεύει στην πιστοποίηση των γνώσεων των σπουδαστών μας με αναγνωρισμένα από το ΑΣΕΠ πιστοποιητικά. Οι σπουδαστές δύνανται να συμμετέχουν σε εξετάσεις για την απόκτηση πιστοποιητικών – ενδεικτικά αναφέρονται τα ακόλουθα:
FCE, CAE, CPE (B2, C1 & C2 Πανεπιστήμιο του Cambridge)